Batterijen veranderen. Hoe je ze inzamelt ook.
Deze stelling klinkt je vast bekend in de oren, want je kwam ze vorig jaar ook al tegen in ons jaarverslag. En ook in onze campagnes is “verandering” overal aanwezig. Zo zien we steeds meer apparaten met ingebouwde batterijen. Wist je dat bijna 80% van alle draagbare oplaadbare batterijen die in België verkocht worden, in een apparaat zijn ingebouwd? Die ingebouwde batterijen zijn een nieuwe uitdaging voor Bebat, inzamelpunten en consumenten. Om alle 11 miljoen Belgen mee te nemen in dit verhaal, moeten we hen allemaal informeren via onze communicatiecampagnes.
Ook grote batterijen, zoals fiets-, auto- en thuisbatterijen zijn aan een flinke opmars bezig. Bij Bebat denken we na over hun levenscyclus. We onderzoeken of deze batterijen gedeeltelijk hergebruikt kunnen worden voordat ze naar recyclage gaan. In de toekomst wordt dit een nieuwe standaard voor ons. Dat vraagt om innovatie, pionierswerk en technische hoogstandjes.
Milieu begint al op school.
9% van ons inzamelresultaat hebben we te danken aan de inzamelunits op scholen. Maar Bebat gaat verder en biedt lespakketten aan voor lagere en secundaire scholen. We verwelkomen jaarlijks bijna 5.000 leerlingen bij Villa Pila, ons bezoekerscentrum. Hier leren kinderen al op jonge leeftijd om milieubewust te zijn. Zo maken ze de wereld een stukje mooier.
We kijken heel tevreden terug op 2022.
Dankzij de inzet van alle Belgen, inzamelpunten en deelnemers, steeg de inzameling met 2% tot 3.717 ton. Een heel mooi resultaat, zeker omdat er in 2022 5% minder batterijen verkocht werden. Het aantal deelnemers van Bebat steeg flink tot 4.591, met in totaal 501 nieuwe bedrijven die zich in 2022 aansloten.
Bij Bebat blijven we innoveren.
We helpen bedrijven die actief zijn met batterijen en ontwikkelen samen slimme oplossingen. Zo hebben we in 2022 onze slimme inzamelunits volledig uitgerold, die automatisch melden wanneer ze moeten opgehaald worden. We hebben ook speciale inzamelcontainers ontwikkeld om grote batterijen veilig in te zamelen.
Samen met de thuisbatterijen sector en Fluvius werken we aan een app die belangrijke technische gegevens over thuisbatterijen verzamelt. Dat is efficiënt en eenvoudig voor bedrijven en garandeert dat de milieubijdrage maar één keer betaald wordt, zelfs als een huis van eigenaar verandert. Beter voor iedereen dus.
Bij Bebat zien we een toekomst vol mogelijkheden voor mens en milieu. Samen blijven we groeien en werken we aan een betere wereld voor ons allemaal.
Bebat is een vereniging zonder winstoogmerk (vzw), opgericht in 1995 door de producenten van batterijen en zorgt er voor dat bedrijven kunnen voldoen aan hun wettelijke aanvaardingsplicht.
Bebat helpt aangesloten bedrijven om te voldoen aan de wettelijke verplichtingen. We maken dit zo makkelijk mogelijk en zijn transparant in onze communicatie.
De audits zijn belangrijk om ervoor te zorgen dat alle aangesloten bedrijven op een eerlijke manier bijdragen aan het Bebat-systeem. Elk aangesloten bedrijf wordt minstens om de 3 jaar gecontroleerd.
Het aantal op de markt gebrachte batterijen in 2022 bedroeg 262.170.597 eenheden. Dit is een daling t.o.v. 2021 van 14.426.703 batterijen (-5%). Deze daling wordt voornamelijk teweeggebracht door een daling in zinkkool (-46%), alkaline (-3%) en zinklucht (-11%), maar wordt afgezwakt door een stijging in lithium herlaadbaar (7%).
In 2022 werd 59.819 ton batterijen op de markt gebracht. Het totale op de markt gebrachte gewicht is in 2022 met 3.130 ton gestegen ten opzichte van 2021. Dit komt overeen met een stijging van 6%. Deze stijging is het resultaat van de sterke stijging in de verkoop van ESS of thuisbatterijen. De stijging wordt echter afgezwakt door een daling in het gewicht van primaire batterijen (-7%) en algemeen herlaadbare batterijen (-3%). Algemeen herlaadbare batterijen zijn herlaadbare batterijen met uitzondering van de herlaadbare EV-, fiets- en ESS of thuisbatterijen.
Binnen de niet-herlaadbare batterijen dalen alkaline (-8%), zinkkool (-4%), zink-lucht (-6%) en zilver-oxide (-17%). De primaire lithiumbatterijen stijgen (2%). Bij de algemeen herlaadbare batterijen ziet men een daling van het gewicht van nikkel-cadmium- (-26%), nikkel-metaalhydride- (-16%) en herlaadbare lithiumbatterijen (-33%), terwijl het gewicht van de loodbatterijen gelijk blijft.
Ten opzichte van 2021 vond er een stijging plaats in het gewicht van de op de markt gebrachte EV-batterijen (19%). Ten slotte vond er een stijging van 1% plaats in het gewicht van de op de markt gebrachte fietsbatterijen.
Bekijken we de evolutie van het gewicht voor de verschillende batterijcategorieën, dan stellen we het volgende vast.
Het gewicht van de op de markt gebrachte draagbare batterijen daalt met 225 ton of met 4%. De grootste absolute dalingen zijn terug te vinden bij nikkel-metaalhydride en alkaline.
Het gewicht van de industriële batterijen steeg met 5.551 ton of 27% t.o.v. 2021. Deze stijging is voornamelijk te wijten aan de stijging van loodbatterijen (14% t.o.v. 2021) en de sterke groei van de op de markt gebrachte ESS of thuisbatterijen (4.510 ton). Het gewicht van de automotive batterijen daalt met 2.195 ton of 7% t.o.v. 2021.
De ingezamelde hoeveelheid in België steeg in 2022 met 2% of 87 ton.
Dit komt in hoofdzaak door een verhoogde inzameling bij de kanalen retail, recyclageparken en scholen. De stijging van 2% in 2022 voor alle gewesten samen en over de kanalen heen ligt in de lijn met de inspanningen en initiatieven die wij doorheen 2022 zijn blijven ondernemen om de inzamelcijfers te maximaliseren.
De figuren hier stellen het gewicht van elk inzamelkanaal voor, per regio en voor heel België.
In Vlaanderen blijven bedrijven het belangrijkste inzamelkanaal (37%), gevolgd door recyclageparken (28%) en retail (20%). In Wallonië zijn ook vooral de bedrijven (33%), recyclageparken (29%) en retail (18%) belangrijke inzamelaars in 2022. In Brussel zijn de voornaamste inzamelkanalen retail (33%) en bedrijven (30%).
58,5% is het inzamelpercentage dat Bebat behaalde in 2022 volgens de wettelijke berekeningsmethode in België. Het is echter zeker niet zo dat de overblijvende 41,5% van de batterijen in het milieu terechtkomen.
Hoewel het absolute inzamelcijfer in gewicht gestegen is met 2%, is er een lichte daling (0,5%) van het inzamelpercentage ten opzichte van 2021. Dit wordt voornamelijk verklaard door de stijging van het gemiddelde van het op de markt gebrachte gewicht draagbare batterijen gedurende het referentiejaar en de 2 jaren die hieraan vooraf gaan. Daarnaast is er de laatste jaren een sterke groei geweest van de herlaadbare lithiumbatterijen, die een veel langere levensduur hebben dan de referentieperiode van 3 jaar voor de berekening van het inzamelpercentage. Bebat verwacht dat het gewicht van herlaadbare lithiumbatterijen in de komende jaren sterk zal blijven toenemen. Het is duidelijk dat de huidige berekeningsmethode van het inzamelcijfer niet meer voldoet en dat de invoering van een berekeningsmethodologie voor het inzamelpercentage op basis van wat beschikbaar is voor inzameling absoluut noodzakelijk is.
Met een inzamelpercentage van 58,5% voldoet Bebat ruimschoots aan de wettelijke doelstelling voor België en overtreft het de Europese doelstelling van 45% voor 2022. Dankzij deze resultaten blijft Bebat aan de top van de rangschikking, zowel in Europa als in de rest van de wereld.
Omdat de wettelijke berekeningsmethode geen realistisch beeld geeft van de werkelijke inzamelefficiëntie, laat Bebat regelmatig onderzoek uitvoeren naar de aanwezigheid van batterijen in huishoudafval.
Meerdere studies tonen aan dat er per 100 kg huisvuil slechts 1 batterij wordt teruggevonden. Dit betekent dat Bebat meer dan 90% inzamelt van de batterijen die consumenten willen wegwerpen.
Toestellen worden steeds kleiner, daardoor worden batterijen steeds lichter en neemt het gemiddelde gewicht van de batterijen die Bebat inzamelt voortdurend af.
Om evenveel gewicht in te zamelen moeten consumenten meer batterijen inleveren en dus vaker een inzamelpunt bezoeken. In 2022 genereren we meer dan 11.800.000 consumentenbewegingen.
Bronnen:
Declaraties op de markt gebrachte batterijen Bebat 2022
Wettelijke bevolking N.I.S. 01/01/2022
IVOX onderzoek 2022 Batterijen-onderzoek
Diverse huishoudafvalanalyses 2011-2021
